Криптовалютын хөгжлийн чиг хандлага ба Монгол улсын санхүүгийн салбарт нөлөөлөх нөлөөлөл

Abstract

Дэлхийн эдийн засгийн байдалд криптовалют хамгийн эрчимтэй хөгжиж байна. Криптовалют нь дэлхийн өнцөг булан бүрт янз бүр байдаг. Зарим улс хуулиараа хүлээн зөвшөөрч зарим улс нь хүлээн зөвшөөрдөггүй. Энэхүү судалгааны хүрээнд миний бие криптовалютын хөгжлийн чиг хандлагыг тодорхойлон монгол улсын санхүүгийн салбарт нөлөөлөх нөлөөллийг судласан. Энэ дотор криптовалют өнөөгийн байдалд ямар байна гэдэгийг судлан, судалгааны үүднээс монгол улсад ямар асуудлууд тулгарч байна гэдгийг судалсан болно. Цахим мөнгөний хэрэгсэл нь үүсэн хөгжиж эхэлснээс хойш чамлахгүй их хугацааг туулсан ч өдийг хүртэл монгол улсад хангалттай хэмжээний өсөлт үзүүлэхгүй байгаа нь ард иргэдийн хөрөнгө оруулалтын мэдлэг дутмаг тул төдийлөн бие дааж оновчтой шийдвэр гаргаж чаддаггүйтэй холбоотой мөн хуулийн зохион байгуулалтгүй тул ард иргэдийн мэдлэг нь дутмаг гэж дүгнэсэн. Хуулийн зохицуулалт байхгүй тул Монгол улсад үүсч болох эрсдэлүүд их байна. Үүний нэг тод жишээ нь мөнгө угаах болон терроризмыг санхүүжүүлэх явдал юм. Мөн эцсийн бүлэгт цахим мөнгөний хэрэгцээг нэмэглүүх энэ чиглэлээр хөгжүүлэхийн тулд манай улс нь хуулийн зохицуулалттай болох хэрэгтэй ба одоогийн санхүүгийн салбарын байдал нь хүмүүст хүрэлцээ муутай болон цаашид хэрэглэх боломжийг нь хязгаарлаж өгч байгаа юм. Төлбөр тооцооны систем болон шинэ төсөл гэх мэт олон зүйлсийг Монголд нэвтрүүлснээр монгол улсын эдийн засаг болон санхүүгийн салбар өргөжих бүрэн боломтой юм. Тиймээс криптовалют болох виртуал хөрөнгийн хуулийн зохицуулалтыг хурдан шийдвэрлэх төсөл хөтөлбөрүүдийг түргэсгэх шаардлагатай.