Хураангуй:
Судалгааны ажлын хүрээнд арилжааны банкуудын эдийн засгийн өсөлтөд үзүүлэх нөлөөг онолын болон эмпирик түвшинд шинжлэх зорилготой ба судалгааны онолын үндэс нь нийлүүлэлтийн талаарх хандлагад суурилж, санхүүгийн хөгжлийн болон эдийн засгийн өсөлтийн уялдаа холбоо, Schumpeter, Goldsmith, McKinnon-Shaw, Levine зэрэг онолчдын үзэл баримтлал, мөн мөнгөний бодлогын шилжих механизм болон Tobin’s Q онолд тулгуурлан тайлбарлав.
Эмпирик шинжилгээнд 2000-2023 оны Монгол Улсын макро эдийн засгийн тоон мэдээллийг ашиглаж, хувьсагч хоорондын урт болон богино хугацааны хамаарлыг VEC (Vector Error Correction) загварын аргаар үнэлэв. Шинжилгээнд ашигласан гол хувьсагчид нь иргэд болон хувийн секторт олгосон зээлийн хэмжээ, зээлийн хүү, арилжааны банкуудын нийт актив, М2 мөнгөний нийлүүлэлт, гадаадын шууд хөрөнгө оруулалт, хөдөлмөр эрхлэлт, дотоодод олгосон зээлийн хэмжээ, үнэт цаасны зах зээлийн үнэлгээ, валютын ханш зэрэг болно.
Онолын хувьд банкны зээлийн зуучлал, хөрөнгө хуваарилалт, хуримтлалын үр ашиг зэрэг банкны салбарын үүргийг Шумпетер, Голдсмит, Маккиннон, Шоу зэрэг судлаачдын онолуудаар тайлбарлав. Судалгааны үр дүнгээс харахад банкны зээл, хадгаламж, гадаадын шууд хөрөнгө оруулалт зэрэг нь эдийн засагт эерэг нөлөөтэй байсан бол банкны активын хэт өсөлт нь сөрөг нөлөө үзүүлэх хандлагатай байв. Мөнгөний бодлогын сувгууд, ялангуяа зээлийн сувгаар дамжин банкны салбар эдийн засгийн өсөлтөд нөлөөлж байгааг харуулсан.
Судалгааны дүнд тулгуурлан банкны салбарын өсөлтийг зохистой хяналт, бодлогоор дэмжих нь эдийн засгийн тогтвортой өсөлтөд чухал болохыг дүгнэлээ.
