ББСБ-ын финтек зээлийн эрсдэлд нөлөөлөгч хүчин зүйлийг тодорхойлох нь

Abstract

Финтек зээл нь технологийн хөгжлийг дагаад санхүүгийн салбарт хурдацтай хөгжиж байгаа ба 2018 оноос Монголд ББСБ-ууд аппликейшнаар дамжуулан зээл олгож эхэлснээс хойш тасралтгүй хөгжсөөр өдгөө нийт 69 ББСБ финтек ашиглан зээлийн үйл ажиллагаагаа явуулж, ББСБ-аас зээл авч буй зээлдэгчдийн 70 гаруй хувь нь финтек зээлдэгчид болсон байна. Сүүлийн жилүүдэд финтек зээлийг сонгох зээлдэгчдийн хандлага нэмэгдэж, зээлийн бүтээгдэхүүн улам бүр дижитал хэлбэрт шилжихийн хэрээр чанаргүй зээлийн хэмжээ, эрсдэл нэмэгдэх хандлагатай байна. Иймд судалгааны ажлаараа Монгол Улсад үйл ажиллагаа эрхэлж буй финтек ББСБ-уудын зээлийн эрсдэлд нөлөөлж буй хүчин зүйлсийг тодорхойлох юм. Судалгааны хүрээнд үйл ажиллагаа явуулж буй нийт финтек ББСБ-уудын 2019-2024 оны II улирлын хоорондох финтек зээлийн мэдээлэл болон макро эдийн засгийн үзүүлэлтүүдийг ашиглан чанаргүй зээлд нөлөөлж буй хүчин зүйлсийг 3 ерөнхий ангилалд хуваан эконометрик аргуудаар шалгаж, нөлөөлөгчдийг тогтоосон. Түүнчлэн олон улсад финтек зээлийн эрсдэлд нөлөөлж буй хүчин зүйлсийг болон тус эрсдэлийг бууруулахаар ямар арга ашигласан туршлагыг судаллаа. Судалгааны үр дүнд финтек зээлийн эрсдэлд ямар хүчин зүйлс нөлөөлж байгааг тогтоосноор ББСБ-ууд эрсдэлээ хэрхэн бууруулж болох талаар мөн хэрэглэгчийн зээлийн үнэлгээг хийхдээ тэдгээрийг ашиглах талаар санал зөвлөмжийг боловсрууллаа.