ТӨСЛИЙН САНХҮҮГИЙН ЭРСДЭЛД НӨЛӨӨЛӨГЧ ХҮЧИН ЗҮЙЛСИЙГ ТОДОРХОЙЛОХ НЬ /Барилгын салбарын жишээн дээр/

Abstract

Энэхүү судалгааны ажлаараа Монгол улсын барилгын салбарын төслүүдийн санхүүгийн эрсдэлд нөлөөлөгч хүчин зүйлсийг тус салбарын топ 25 компанийн жишээн дээр макро хүчин зүйлстэй хамааруулж, эрсдэлийг нь альтманы z индексээр үнэлж, олон хүчин регрессийн шинжилгээ болон Монте Карло симуляцыг ашиглан санхүүгийн эрсдэлд нөлөөлөх хүчин зүйлсийг тодорхойллоо. Уг судалгаа шинжилгээг хийж гүйцэтгэхийн тулд олон улсын болоод дотоодын дипломын ажил, бичвэр, ном, онолын судалгааг авч үзсэн. Барилгын салбарын санхүүгийн эрсдэлд хууль эрх зүйн орчны эрсдэл, эдийн засгийн эрсдэл, байгалийн гамшиг, оролцогч талуудын эрсдэл, түүнчлэн нийгмийн эрсдэл үүсдэг. Эдгээр эрсдэл тус бүрийг өөр өөр тохиромжтой аргаар салбарын шинж чанарт тохируулан удирддаг. Санхүүгийн эрсдэлд нөлөөлөгч хүчин зүйлсийг онолын үндэслэлтэй, олон улсын бичвэр ажил ном, дотоодын судалгаа, гарын авалга, ном товхимолоос уншиж судлан барилгын салбарын санхүүгийн эрсдэлд нөлөөлөгч хүчин зүйлийг дээр дурдсан хоёр аргаар тодорхойлсон. Улмаар Монгол улсын барилгын салбарын үүсэл хөгжил, өнөөгийн байдал зэргийг судлан авч үзээд, хийж буй шинжилгээ, симуляцтайгаа уялдуулан онол арга зүйг судалсан. Энэхүү судалгааны ажлыг хийж гүйцэтгэхийн тулд олон улсад бичигдсэн 20 дипломын ажил, Монгол улсын 30 дипломын ажил уншиж танилцаж хамгийн ач холбогдолтойг сонгон орууллаа. Төсөл гэж юу болох тэр дундаа барилгын төсөл түүний онцлог ба санхүүгийн эрсдэл, санхүүгийн эрсдэлд нөлөөлөгч хүчин зүйлс, барилгын төслийн үе шат, санхүүгийн эрсдэлийн тодорхойлолт, санхүүгийн эрсдэлийг үнэлэх, тооцох аргачлал зэргийг дэлгэрэнгүй судаллаа.