Ковидын дараах эдийн засгийн сэргэлт, тогтворжуулах бодлогын төлөв

Abstract

2019 оны эцсээс Коронавирус дэлхий даяар тархсанаас хойш 2 жилийн хугацаанд тархалтыг зогсоох зорилгоор хөл хорио тавих, хил хаах зэрэг хязгаарлалтын арга хэмжээнүүдийг авч хэрэгжүүлсэн. Үүнээс үүдэн эрэлт болон нийлүүлэлт талын хавсарсан шок улс орон бүрийн эдийн засагт нөлөөлж их бага хэмжээгээр уналтад оруулсан. Хэдий зарим улс 2021 оноос эхлэн эдийн засгийн сэргэлтээ зарлаж эхэлсэн ч сэргэлтийн хурд, цар хүрээ улс орон бүрт ялгаатай байгаа бөгөөд авч хэрэгжүүлсэн дэмжих бодлогоос үүдэлтэй эдийн засгийн тогтворгүй байдал үүсээд байна. Тиймээс энэхүү судалгааны ажилд сэргэлтэд нөлөөлсөн хүчин зүйлсийг хоёр сонголтот хамааран хувьсагч болон олон хүчин зүйлсийн регрессийн шинжилгээгээр тодорхойлж цаашлаад эдийн засгийн ялгаатай тогтворгүй байдал болон тогтворжилтын бодлогуудыг харьцуулах замаар шинжилгээ хийсэн. Судалгааны үр дүнд эдийн засгийн сэргэлтэд тухайн улсын өмнөх байдал буюу эдийн засгийн шингээх чадвар болоод эдийн засгийн болон эрүүл мэндийн салбарын уян хатан байдал мөн Ковидын үед хэрэгжүүлсэн мөнгө болон сангийн дэмжих бодлого нөлөөлөлтэй байсан байна. Цаашлаад улс орнууд инфляцын дарамтаас шалтгаалан хэрэгжүүлж байсан мөнгө болон төсвийн дэмжих бодлогыг хумьж байгаа ч хумилтын хэмжээ инфляцын түвшнээс хамааран ялгаатай байна. Инфляцын өсөлтийн хувь 10 хувиас дээш үед хэрэгжүүлж буй мөнгө болон сангийн бодлогоо хумих цар хүрээ их бол түүнээс бага үед үе шаттайгаар хумих эсвэл дэмжих бодлогоо үргэлжлүүлэн хэрэгжүүлж байна.