Татварын хяналт шалгалтын эрсдэл, түүнийг бууруулах боломж

Abstract

Татварын алба нь зөвхөн хяналт шалгалтыг хийхээс гадна татвар төлөгчдөд хууль тогтоомжийг сурталчлан таниулах, үүсч болох эрсдэлээс урьдчилан сэргийлэх нийтлэг гарч байгаа зөрчилтэй холбоотой сургалт семинарыг зохион байгуулах татвар төлөгчидтэй хамтран ажиллах чиг үүргийг хүлээж байгаа юм. Хэдийгээр татвар төлөгчдийг эрсдэлээс урьдчилан сэргийлэхэд чиглэж байгаа ч нөгөө талаас татварын улсын байцаагчид үүсэх эрсдэлээс мөн урьдчилан сэргийлж байгаа юм. Гэвч ганцхан энэ журмыг үндэслээд хяналт шалгалтыг хийхэд учир дутагдалтай байгаа юм. Учир нь салбар салбарын онцлог, татварын тайлагналын байдал харилцан адилгүй байдаг мөн тухайн салбарт чиглэсэн хяналт шалгалтын гарын авлага байхгүй байгаа нь татвар төлөгчид болон татварын улсын байцаагчид эрсдэл үүсэх боломжтой. Уг судалгааны ажлын зорилго нь татварын эрсдэлийн үнэлгээгээр татварын хяналт шалгалтад хамруулж буй татвар төлөгчид хяналт шалгалтыг хийхэд тулгамдаж буй асуудлыг тодорхойлж, хяналт шалгалтын явцад татвар төлөгч болон татварын ажилтанд учирч болох эрсдэлийг бууруулах боломж бүхий барилгын салбарын татварын хяналт шалгалт хийхэд ашиглах гарын авлагыг боловсруулах явдал юм. Судалгааны ажлын зорилгын хүрээнд 5 үндсэн зорилт дэвшүүлэн энэхүү сэдвийн хүрээнд татварын хяналт шалгалтын олон улсын туршлага, татварын хяналт шалгалтын өнөөгийн байдлыг судалж онолын тойм бэлтгэлээ. Судалгааны хэсэгт Барилгын салбарт хяналт шалгалтыг хийхэд тулгарч буй асуудлуудыг тодорхойлохын тулд Татварын албаны хяналт шалгалтын тасгийн байцаагч нараас авсан судалгаанд үндэслэн барилгын салбарын татварын хяналт шалгалтын гарын авлагыг боловсруулсан болно.