Монгол улсын тэтгэврийн хагас хуримтлалын тогтолцоонд шилжих боломжийг зарим улсынхтай харьцуулж судлах нь

Abstract

Монгол улсын тэтгэврийн өнөөгийн тогтолцоонд тулгарч байгаа асуудлууд болон нийгэм, эдийн засагт гарч байгаа өөрчлөлтүүдтэй уялдуулан, тэтгэврийн хагас хуримтлалын хэрэгцээ шаардлагыг тодорхойлж, зарим орнуудын хагас хуримтлалын тэтгэврийн тогтолцоотой харьцуулж судлан, боломжит шийдэл арга замыг тодорхойлон гаргаж санал дүгнэлт өгсөн болно. Цаашилбал, 2020 оноос хойш манай улсын хүн амын дотор өндөр настны эзлэх хувь өсөн нэмэгдэж, ялангуяа 1960-аад оны хүн амын огцом өсөлтийн үеийнхэн тэтгэвэрт гарч энэ үеийн тэтгэврийн сангийн ачаалал хэт хүндрэх хандлагатай байна. Үүнээс үүдэн өнөөдрийн ажил олгогч даатгуулагчдын төлж буй шимтгэл нь ирээдүйн тэтгэвэрийн санг санхүүжүүлж чадахгүй байдалд хүрээд байгаа нь томоохон асуудал болж байна. Бодит нөлөөллүүдээс шалтгаалан тэтгэврийн одоогийн тогтолцоог хагас хуримтлалын тогтолцоонд үе шаттайгаар шилжүүлэх шаардлага гарч, амжилттай хэрэгжүүлж буй улс орны туршлагыг харьцуулан судлах шаардлагатай байгаа юм. Энэхүү судалгааны ажлын хувьд Монгол улсын тэтгэврийн тогтолцоо нь хүн ам зүй, эдийн засаг болон хөдөлмөрийн зах зээлийн өөрчлөлтөд өртөмтгий шинжтэй бөгөөд зайлшгүй шийдвэл зохих хэд хэдэн асуудлуудыг тодотгож, уг тогтолцоог өөрчлөн шинэчилж, шинэ тогтолцоог бий болгох ямар арга зам байгаа талаар судалж гаргаснаар энэ чиглэлээр хийгдэж буй судалгаанд тодорхой хувь нэмэр оруулах юм.