Эрүүл мэндийн салбарын үйлчлүүлэгчдийн сэтгэл ханамж ба үйлчилгээний чанарын зарим асуудлууд(Дүүргийн эрүүл мэндийн төвийн жишээн дээр)

Abstract

ТОВЧ ХУРААНГУЙ

Сүүлийн жилүүдэд аймаг орон нутгаас Улаанбаатар хотод шилжин ирж суурьших хөдөлгөөн ихэссэнээр эрүүл мэндийн салбарын ачаалал нэлээд нэмэгдсэн. Монгол улсын хүн ам 2013 оны жилийн эцсийн байдлаар 2 сая 930.3 мянга болж, 2014 оны 1-р сарын 1-ны статистикийн мэдээллээр нийслэлийн хүн ам хурдацтай нэмэгдэж 1372.1 мянга болж нийт хүн амын 46.8 хувь нь төвлөрчээ. Нийслэлийн хүн ам 1950 оноос хойш 2015 оны 1 сарын байдлаар 20 гаруй хувиар өссөн байна. Хүн амын өсөлтийн 45.7 хувь нь хөдөө орон нутгаас албан ёсоор шилжин ирсэн хүнээр буюу механик өсөлтөөр, 35.9 хувь нь ердийн өсөлтөөр тус тус нэмэгдсэн байна.(Статистикийн эмхэтгэл, 2013). Ийнхүү нийслэлийн хүн амын өсөлт нь нийслэлийн иргэдэд үйлчилдэг эрүүл мэндийн төвүүдийн ачаалал эрс нэмэгдэхэд хүрч иргэд шатлал алгасан үйлчилгээ авах тохиолдол нэлээд гарч байгаа бөгөөд ингэснээр тухайн эмнэлгийн ачаалал нэмэгдэж, үйлчлүүлэгчдийн сэтгэл ханамж буурах цаашлаад үйлчилгээний чанарт сөрөг нөлөө үзүүлэх болсон.

Иймээс нэг талаас ачаалал ихэссэн нөгөө талаас үйлчлүүлэгчдээс санал, гомдол их ирж байгаа зэргээс харахад дүүргийн эрүүл мэндийн төвүүдийн тусламж үйлчилгээний чанар, хүртээмж нөгөө талаас үйлчлүүлэгчдийн сэтгэл ханамж ямар байгаа нь анхаарал татаж буй асуудал болж байгаа нь энэхүү судалгааны ажлыг хийх зайлшгүй хэрэгцээ байгааг харуулж байгаа бөгөөд энэ нь судалгааны ажлын үндэслэл болж байна.

Судалгааны ажлын зорилго: Нийслэлийн төвийн дүүргүүдийн Эрүүл Мэндийн Төвийн тусламж үйлчилгээний чанар болон үйлчлүүлэгчдийн сэтгэл ханамжийн өнөөгийн байдлыг тодорхойлж тэдгээрийг сайжруулах санал зөвлөмж боловсруулахад энэхүү судлагааны ажлын зорилго оршино.

Судалгааны арга зүй: Судалгааг санамсаргүй түүвэрлэлтийн аргаар авсан бөгөөд нийт ДЭМТ-үүдээр үйлчлүүлж буй 380 үйлчлүүлэгч мөн 150 эмч, сувилагч нарыг хамруулсан.

Үр дүн: Үйлчлүүлэгчдээс авсан сэтгэл ханамжийн судалгаанд оролцогчдын 45% нь муу гэж хариулснаас үзэхэд ДЭМТ-ийн үйлчилгээний чанар маш доогуур байгааг харуулж байна. Үйлчлүүлэгчдийн дахин үйлчлүүлдэг хамгийн түгээмэл шалтгаан бол заавал үзүүлэх ёстой, үзүүлж байж НДС-аас ямар нэгэн тэтгэмж авдаг гэсэн шалтгаан юм. Өөрөөр хэлбэл үйлчлүүлэгчид энэ эмнэлгээр дахин дахин үйлчлүүлэхдээ тийм ч дуртай байдаггүй нь харагдаж байна. Сервкуол загвараар авсан судалгааны үр дүнд хамгийн их зөрүүтэй үзүүлэлтийн үүрэг хариуцлагатай байдлын “Эмч, мэргэжилтнүүд нь өвчтөнүүдэд туслахад цаг үргэлж бэлэн байдаг”, “Эмч, мэргэжилтнүүд нь өвчтөний хүсэлтийг биелүүлэхээс хэзээ ч татгалздаггүй” гэсэн асуумжид (-4,81), (-4,56) байлаа. Сөрөг утгатай байгаа үзүүлэлтүүдийг эхний ээлжинд тэг (0) түвшинд хүргэх, дараа нь эерэг түвшинд хүргэх үйлчилгээг тасралтгүй сайжруулах үйлчилгээний маркетингийн стратегийн төлөвлөгөө гаргах зайлшгүй шаардлагатайг харуулахаас гадна цаашид судалгааг улам гүнзгийрүүлэн судлах хэрэгтэйг тодорхойлж байна.