Үнэ шилжүүлэлт ашиглан татвараас зайлсхийхийн эсрэг дүрмийн хэрэгжилтийн байдал /OECD-BEPS, GAAR/

Abstract

Үнэ шилжүүлэлтийн аргаар татвараас зайлсхийх явдал буюу давхар татварын гэрээгээр дамжуулан ашиг шилжүүлэх явдал Монгол улсад гарсан тохиолдол хэд хэд байдаг бөгөөд үнэ шилжүүлэлтийн арга ашиглан татварас зайлсхийж байгаа нь Монгол улсын татварын суурийг ганхуулж байна хэмээн Эдийн засгийн хамтын ажиллагаа хөгжлийн байгууллага тодорхойлж үүнээс улбаатай "үнэ шилүжүүлэх эрсдэл өндөр буюу татварын эрх зүйн орчин ил тод биш, мэдээлэл харилцааны солилцдоггүй үнэ шижлилт хийх боломжтой татвараас зайлсхийх "гүүр" улс болох эрсдэлтэй" (mof.gov.mn, 2019)гэж Европийн холбоо-ноос манай улсыг хар жагсаалтад оруулах нэгэн үзүүлэлтэй болсон байдаг. Хуулийн цоорхой ашиглагчид манай улсаар дамжуулан ашиг шмилжүүлэх , нимгэн капиталжуулалт хийх, үнэ шилжүүлэх зэрэг татвар ногдох орлогоо бууруулах зорилготой үйлдүүд олон бүртгэгдсэн байдаг ба үүний нэгэн жишээ болох "Ч" компанийн үнэ шилжүүлэлт ашиглан татвраас зайлсхийсэн гэх бодит жишээг ашиглан манай улс хэрхэн татварын сууриа гажуудуулсан, хуулийн хүрээнд хэрхэн татвараас зайлсхийсэн болох, мөн хэдийн хэмжээний татварын орлогоо алдсан , зэрэг тооцоолол хийж одоо хэрхэн татаврын сууриа хамгаалах боломжтой болон талаар кейсд тулгуурлан судалгаа хийсэн болно.